Hỏi:

Kính chào Luật sư, em đang chuẩn bị nộp đơn ly hôn với chồng, vợ chồng em có miếng đất và nhà, đứng tên cả hai vợ chồng. Về tài sản thì đứng tên cả hai người nên em không lo, nhưng có một vấn đề là trong thời gian làm nhà, em có mượn tiền chị ruột để phụ với chồng làm, nhưng trên giấy vay tiền thì chỉ có mình em ký tên. Vậy khoản nợ đó sau khi ly hôn thì chỉ em chịu trách nhiệm trả hay sao ạ? Luật sư tư vấn giùm em.

Trả lời:

Chào Quý khách hàng! Cảm ơn sự quan tâm của Quý khách hàng đối với dịch vụ pháp lý của Nguyên Luật. Nguyên Luật tư vấn như sau:

1. Cơ sở pháp lý

  • Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014;
  • Bộ Luật Dân sự 2015.

2. Ý kiến pháp lý

  • Nghĩa vụ chung về tài sản của vợ chồng

Căn cứ Điều 37 Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014 quy định về nghĩa vụ chung về tài sản của vợ chồng:

“Vợ chồng có các nghĩa vụ chung về tài sản sau đây:

1) Nghĩa vụ phát sinh từ giao dịch do vợ chồng cùng thỏa thuận xác lập, nghĩa vụ bồi thường thiệt hại mà theo quy định của pháp luật vợ chồng cùng phải chịu trách nhiệm;

2) Nghĩa vụ do vợ hoặc chồng thực hiện nhằm đáp ứng nhu cầu thiết yếu của gia đình;

3) Nghĩa vụ phát sinh từ việc chiếm hữu, sử dụng, định đoạt tài sản chung;

4) Nghĩa vụ phát sinh từ việc sử dụng tài sản riêng để duy trì, phát triển khối tài sản chung hoặc để tạo ra nguồn thu nhập chủ yếu của gia đình;

5) Nghĩa vụ bồi thường thiệt hại do con gây ra mà theo quy định của Bộ luật dân sự thì cha mẹ phải bồi thường;

6) Nghĩa vụ khác theo quy định của các luật có liên quan.”

Theo quy định trên, vợ và chồng có nghĩa vụ chung về tài sản khi  nghĩa vụ đó là giao dịch do vợ chồng xác lập, bồi thường thiệt hại theo quy định của pháp luật; nghĩa vụ đáp ứng nhu cầu thiết yếu của gia đình;  nghĩa vụ phát sinh từ tài sản chung;… Áp dụng vào trường hợp của bạn, việc vay tiền chị gái để làm nhà là đáp ứng nhu cầu thiết yếu về đời sống của gia đình. Do vậy, trong quá trình giải quyết ly hôn, khoản nợ đó được coi là khoản nợ chung khi ly hôn, là nghĩa vụ chung về tài sản của vợ và chồng, kể cả giấy vay nợ của cả hai vợ chồng tuy chỉ một người ký.

  • Giải quyết các khoản nợ chung khi ly hôn

Căn cứ Điều 27, Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014 quy định về trách nhiệm liên đới của vợ, chồng:

“1. Vợ, chồng chịu trách nhiệm liên đới đối với giao dịch do một bên thực hiện quy định tại khoản 1 Điều 30 hoặc giao dịch khác phù hợp với quy định về đại diện tại các điều 24, 25 và 26 của Luật này.

Vợ, chồng chịu trách nhiệm liên đới về các nghĩa vụ quy định tại Điều 37 của Luật này.”

Căn cứ Điều 60, Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014  quy định về giải quyết quyền, nghĩa vụ tài sản của vợ chồng đối với người thứ 3 sau khi ly hôn:

“1. Quyền, nghĩa vụ tài sản của vợ chồng đối với người thứ ba vẫn có hiệu lực sau khi ly hôn, trừ trường hợp vợ chồng và người thứ ba có thỏa thuận khác.

Trong trường hợp có tranh chấp về quyền, nghĩa vụ tài sản thì áp dụng quy định tại các điều 27, 37 và 45 của Luật này và quy định của Bộ luật dân sự để giải quyết.”

Căn cứ hai quy định trên, khi ly hôn vợ chồng phải thực hiện nghĩa vụ về tài sản với bên thứ ba và chịu trách nhiệm  liên đới trong một vài trường hợp quy định và trong đó có Điều 37, Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014.

Vậy, nếu bạn và  chồng đều công nhận vấn đề này thì việc giải quyết nghĩa vụ khi ly hôn sẽ dễ dàng , nhanh chóng, nghĩa vụ sẽ được chia đôi để cả hai cùng thực hiện. Nếu vợ, chồng không tự thỏa thuận được nghĩa vụ trả nợ là nghĩa vụ chung của vợ chồng, hay riêng của vợ hoặc chồng, tranh chấp xảy ra thì các bên cần chuẩn bị những chứng cứ để chứng minh cho lý lẽ mình đưa ra là đúng đắn.

Khi Tòa án giải quyết vụ kiện ly hôn, nếu vợ, chồng có yêu cầu chia tài sản và giải quyết khoản nợ chung, thì Tòa án sẽ thụ lý giải quyết trong cùng một vụ án. Tòa án sẽ căn cứ vào chứng cứ, lời khai để đánh giá, kết luận có hay không việc vay nợ; mục đích vay nợ, việc sử dụng tài sản vay nợ cho nhu cầu chung của gia đình, hay nhu cầu riêng của vợ, hoặc chồng. Ngoài ra, trong quá trình giải quyết vụ án, Tòa án sẽ triệu tập chủ nợ tham gia tố tụng với tư cách là người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan và triệu tập người làm chứng (nếu có) để làm rõ các vấn đề tranh chấp. Chủ nợ có thể đưa ra yêu cầu độc lập để bảo vệ quyền lợi của họ.

Trên đây là tư vấn của Nguyên Luật về vấn đề: Giải quyết nợ chung của vợ, chồng khi ly hôn. 

Trân trọng!